Shlomo Ben Ami na revista ENCLAVE

Ven completo este novo número da revista ENCLAVE. A revista editada pola fundación homónima inclúe no seu número deste inverno artigos de Lih Beiruk, secretario de Xustiza na Chancelería da RASD, Xose Manuel Beiras, e Gerry Adams, entre outros. Así mesmo analísase a incidencia do Goberno bipartito na situación da prensa en galego, ou o grao de cumprimento do Protocolo de Quito no noso país. Pero é de outra colaboración da que quero falar aquí.

Neste xa seu número quince, ENCLAVE conta cun colaborador de excepción, dotado dunha perspectiva privilexiada para analisa-lo contexto mundial no que nos atopamos, o ex-ministro de Asuntos Exteriores e diplomativo israelí Shlomo Ben Ami. A súa experiencia nas negociacións cos países árabes do entorno, nomeadamente a súa participación central nas negociacións de Camp David, fan da súa unha ollada especialmente valiosa á hora de enfoca-la cuestión árabe desde unha perspectiva occidental, máis non distante nin eurocéntrica. Unha das súas virtudes é que intenta porse no lugar do seu interlocutor, e ese esforzo de comprensión reflíctese nunha valoración novaidosa e sorprendente dunha problemática que, por moito que se fale dela, poucas veces supera ó cliché e o prexuízo no que frecuentemente vivimos instalados.

O artigo de Ben Ami, Vasos Comunicantes, explora a horizonte que deixou tras de sí a guerra dos EEUU a Iraq, e as consecuencias que a xerou no equilibrio de forzas a nivel mundial. O autor comenza a súa disertación cunha hipótese cada vez máis plausible. O paso vertixinoso da Rusia comunista a unha sociedade anarco-capitalista serviu a Vladimir Putin para cimenta-las bases dunha pseudodemocracia “tan dirixida e xerarquizada que será difícil distinguir dunha pura e simple dictadura”, o cal invevitablemente alterará a súa política exterior. O autor vaticina que, de seguir así as cousas, a nova Rusia non tardará en competir cos EEUU pola influencia nas repúblicas ex-soviéticas e no mundo árabe. A hipótese dunha nova Guerra Fría, se ben con características diferentes, subxace baixo este argumento.

Para Ben Ami, o detonante deste novo orde mundial que se está a xestar habería que buscalo na decisión do Goberno dos EEUU de declarárlle-la guerra a Iraq ó marxe da legalidade internacional. A tremenda oposición que a internvención ocasionou en toda Europa serviu para evidenciar que, nun mundo onde o poderío militar, económico e cultural, entendido esto último como a capacidade de exporta-lo modo de vida, se atopan na man dun só Estado, o certo é que segue a ser necesario contar coa comunidade internacional para saír triunfante dunha empresa destas dimensións; isto concrétase no concepto de lexitimidade.

A necesidade de redefini-lo concepto de lexitimidade para adaptalo a un contexto post-wesphaliano obrigará a Europa a “superar algunhas das súas propias contradiccións”; así, os europeos deberemos pornos de acordo acerca do conesnso que requeriremos para autorizar unha intervención militar se as circunstancias obligaran a elo. Tal e coma o enfoca Ben Ami, os EEUU están obrigados a contar con Europa para dotar ás súas accións da lexitmidade que só pode outorgar o “por ser o vello continente o corazón latexante da cultura democrático-liberal”.

A outra vertente do artigo é a súa análise da situación actual do mundo árabe. Logo de denuncia-la ausencia da diplomacia para buscar solucións puntuáis ó perigoso aillamento no que acaban moitos Estados-canalla, Ben Ami céntrase no problema desde o a perspectiva árabe. “É dificil entender a crise actual se se ignora o gran sentimento de humillación que impregna as sociedades islámicas”, agravada polo feito de que “a única maneira de incorporarse á globalización é a través da democracia, precisamente o sitema político que índa non botou raíces nos países musulmáns”.

Toda a súa leitura da situación entronca con este feito: “De feito, as institucións democráticas son vitais para impulsar a globalización. Esa é a razón pola cal os países que mellor se adaptan a globalización non són necesariamente os máis ricos (Arabia Saudí, Irán, Nixeria), senón os máis democráticos (Polonia, Taiwán, Tailandia, Corea,...)”.

“(...) o desafío do Islam de hoxe”, coma sinala Ben Ami “é volver á liberdade creativa da conciencia e do pensamento, asumir a responsabilidade propia polas traxedias, os fallos e as derrotas, volver á cultura da investigación e da dúbida e á crítica, incluída a autocrítica desde logo, a volta da liberdade económica, a loita contra a corrupción e o mal-goberno, a liberdade da muller sen a cal non pode existir democracia e modernidade”.

O artigo ó completo atópase na revista ENCLAVE, que será presentada en Vigo o venres nove as oito e media na Casa do Libro. Asemesmo, podese solicitar un exemplar mandando un correo a info@fundacionenclave.org.