Se agora non, cando?
Entérome lendo o suplemento Culturas de La Voz que El Aleph Editores ven de publicar en castelán a novela de Primo Levi Se agora non, cando?, escrita só un ano antes do falecemento do escritor italiano. Nela, Levi aventúrase no mundo dos partisanos de Europa do Este, que mantiveron unha loita abismalmente desigual contra o fascismo dominante. Conta a crónica que o libro está baseado nas anécdotas que lle contaba un amigo que traballaba nun centro de acollida de Milán. O propio autor tivera unha breve experiencia na loita antifascista antes de ser recluído en Auschwitz.
Os protagonistas son Mendel e Leonid, soldados perdidos entre as liñas do frente do Leste, durante a remontada rusa do 1943. Ambos ingresarán despois nunha milicia de partisanos xudeus, coñecidos coma os gedalistas, coa cal atravesaría Bielorrusia, Polonia, a Alemania ocupada polos aliados e, por fin, Milán. Un periplo de dous anos para comenzar outra viaxe, a definitiva, que os levará cara a terra onde poderán ser libres. É, pois, a historia de quenes protagonizarían a última aliá previa á creación de Israel, a dos que por azar ou pericia escaparon da Shoah, e que culminaría no 48 o proxecto de autodeterminación xudía.
Durante o seu percorrido, o lider da milicia tocaba unha canción escrita por un xudeu ao que os nazis deran media hora para compoñer antes de matalo. A letra, breve e emotiva, é toda unha declaración de intencións dunha xente que asumiu que o primeiro e último mandamento era estar vivos.
Recoñecédesnos? Somos as ovellas do gueto,
esquiladas durante mil anos, resignadas á ofensa.
Somos os xastres, os copistas e os cantores
murchos á sombra da cruz.
Agora aprendemos os camiños do bosque,
aprendemos a disparar e damos no branco.
Se non son eu por min mesmo, que será de min?
Se non é así, cómo?. E se non agora, cando?
Nenhum comentário:
Postar um comentário