Unha plegaria sefardí

Hoxe gustaríame por aquí un vídeo de Rosa Zaragoza, unha muller que leva máis de vinte anos recuperando o cancioneiro sefadí. Os xudeus que habitaban durante a Idade Media na Península Ibérica, á que coñecían coma Sefarad, falaban un híbrido entre o hebreo e a lingua do lugar onde se asentaban. Así, nun momento no que o galego e o portugues aínda estaban máis unidos que agora, a súa fala era con toda probabilidade unha mistura de galego-portugues coa súa lingua nai. Do mesmo xeito, no ámbito de influencia do catalán, as atuáis Cataluña, Valencia e as Illas Baleares, o mesmo deu paso a un xudeu-catalán. Consérvanse nesta lingua cinco cancións de boda dos séculos XIV e XV,

Por desgraza, so se conservou un dos idiomas hebreo peninsulares logo da Expulsión, o ladino ou xudeu-español. Gran parte do escrito no mesmo chegou a nós porque perviveu no Magreb, onde os sefadíes permanecerían aínda varios séculos máis. E grazas a que se mantiveron no norte de África que hoxe podemos escoitar cancións tan doces coma a plegaria El Keloenu, composta en ladino, e interpretada por Rosa Zaragoza.

"Has que durmamos en paz y que nos levantemos para una vida buena gurdaré el sabado y Dios me guardará, ese día meditaré en la Torá de Dios y ello me dará sabuduría, es un día de placeres , pan, buen vino, pescado"...